Ruinas da castials

Ruina dil casti d'Axenstein

La ruina dil casti da Saxenstein (Axenstein), che secumpona da dus plaids che significheschan il medem, sesanfla sper igl uclaun d'Axenstein. La tuor pregnanta quadra (tuor da habitar) deriva, sin fundament da sia moda da construir, probablamein dall'entschatta dil 13avel tschentaner ed ha il caracter d'ina insla da runcaglia, carteivlamein la sedia d'in administratur da Razén. Forsa haveva questa tuor era ina funcziun da guardia, pertgei ch'el era il post il pli al vest dil district feudal da Razén. La tuor da habitar disponeva d'ina entrada elevada cun artg rodund ella secunda alzada. Davart igl abandun dalla tuor mira la tuor da Schwarzenstein.

Fontaunas: carnets annuals da Pro Supersaxa (tenor Poeschel 1929 e «Burgenbuch», Clavadetscher/Meyer 1984).


Ruina dil casti da Heidenberg

La ruina dil casti da Heidenberg (Heidenburg, Hohlenburg, Hohlenstein, Lochliburg) ei situada sur Tavanasa silla spunda nord dil trassé da Sursaissa e vegn datada dad O. Clavadetscher/W. Meyer egl 11/12avel tschentaner. Els manegian era che quei cumplex fortificau seigi vegnius abandunaus gia avon il 13avel tschentaner. Avon maun ein aunc ils fundaments dils mirs d'ina tuor probablamein pentagonala construi sin in carpun ed ils fastitgs fleivels d'in mir da defensiun circumdont. Forsa setracta ei cheu d'ina expressiun populara d'ina miraglia considerada sco vegliandra.

Fontauna: carnet annual Pro Supersaxa 1989 (tenor «Burgenbuch», Clavadetscher/Meyer 1984).


Ruina dil casti da Moregg ad Egga

Malgrad che quella tuor cumpara da siu temps avdau en negin document, savess ella medemamein datar dil 13avel tschentaner. Era ella surveva al medem intent sco ils ulteriurs castials da Sursaissa. Ella era in «edifeci d'administraziun fortificau» el district feudal dils baruns da Razén. Per ulteriuras informaziuns mira il casti da Schwarzenstein.

Fontauna: carnet annual da Pro Supersaxa 1993 (tenor «Burgenbuch», Clavadetscher/Meyer 1984).


Ruina dil casti da Schwarzenstein

La ruina dil casti da Schwarzenstein vegn datada circa ella mesadad dil 13avel tschentaner (miraglia) ed ei probablamein vegnida fundada dils baruns da Razén. Hartwig von Löwenstein ha priu naven ella a Heinrich Brun da Razén, ha denton stuiu returnar ella igl onn 1289. Il vast cumplex (suenter il casti da Munt s. Gieri segiramein il pli grond casti el territori dil Rein Anteriur) sesanfla alla spunda teissa dalla terrassa da Sursaissa. El ei situaus sin in grugn da circa 50 m lunghezia ch'ei fortificaus per liung digl ur cun in mir da tschenta e che dispona all'entschatta ed alla fin mintgamai d'in edifeci principal che deriva da differentas epocas. La porta alla part probablamein pli veglia egl ost sesanflava el sidost. La porta dil tract vest sesanfla el nord ed era accessibla sur ina construcziun da lenn erigida a moda gagliarda (entrada elevada). Davart ils edifecis ella cuort interna savessen mo excavaziuns archeologicas dar sclariment.

In casti sesanflava pil solit ella vischinonza d'ina cuort tributaria dil temps medieval e domiciliava il migiur, «incassader dil tscheins» dil signur, cheu dils baruns da Razén ni da lur possessurs da pègn. Il casti ei probablamein vegnius bandunaus el decuors dil 14avel tschentaner, cunquei ch'il president da dertgira dils Gualsers immigrai da niev ha entschiet ad exercitar la giurisdicziun bassa.

Fontaunas: Pro Supersaxa 2000 (tenor Poeschel 1929, Clavadetscher/Meyer 1984).